Aile Sağlığı Merkezlerine Başvuran Ebeveynlerin Aşı Tereddütü ve Aşı Karşıtlık Düzeylerinin İncelenmesi
Author :
Abstract
|
Amaç: Bu çalışma birinci basamak sağlık hizmeti veren aile sağlığı merkezlerine başvuran ebeveynlerin aşı tereddüdü ve aşı karşıtlığının incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel türdeki çalışma Ağustos 2021-Kasım 2021 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Cizre ilçesinde bulunan aile sağlığı merkezlerine başvuran ebeveynler, örneklemini ise araştırmayı kabul eden 320 ebeveyn oluşturmuştur. Araştırmada Tanıtıcı Soru Formu ve Aşı Karşıtlık Ölçeği (AKÖ) kullanılmıştır. Veriler SPSS 24.0 istatistik programında analiz edilmiştir. Bulgular: Araştırmada ebeveynlerin yaş ortalaması 31,74±5,982’dir. Ebeveynlerin %93,1’inin çocukluk aşılarını gerekli gördüğü, %51,6’sının aşıları hastalıklardan koruduğu için gerekli gördüğü, %13,8’inin çocukların aşılarını rutin aşı takvimine uygun olarak yaptırmadığı, %5,6’sının aile sağlığı merkezinde aşı bulamadığı için aşı yaptırmadığı saptanmıştır. Ebeveynlerin çalışma durumu, eğitim durumu, çocuk sayısı, aile yapısı, gelir durumu ve sosyal güvencesi ile AKÖ toplam puan ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark saptanmıştır. Ebeveynlerin tamamı için AKÖ toplam puan ortalaması 48,73±13,18; Aşı Yararı ve Koruyucu Değeri alt boyutu 13,15±6,38; Aşı Karşıtlığı alt boyutu 15,14±4,62; Aşı olmamak için çözümler alt boyutu 11,47±4,29; Aşı Tereddüdünün Meşrulaştırılması alt boyut puan ortalaması 8,95±2,88 olarak bulunmuştur. Sonuç: Ebeveynlerin aşı tereddütü ve aşı karşıtlığı hakkında aşının yan etkileri, güvenirliği, etkinliği ve gerekliliği konusunda kaygılarının giderilmesi gerektiği ve sağlık profesyonellerinin bu konuyu ele alması önerilmektedir. |
Keywords
Abstract
|
Purpose: This study was conducted to examine the vaccination hesitancy and opposition to vaccination of parents who applied family health centers providing primary health care services. Methods: The descriptive and cross-sectional study was conducted between August 2021 and November 2021. Population of the study consisted of parents who applied to family health centers in Cizre district, and the sample consisted of 320 parents who accepted the research. Introductory Questionnaire and Vaccine Opposition Scale (SCA) were used in the study. The data were analyzed in SPSS 24.0 statistical program. Results: The mean age of the parents in the study was 31.74±5.982. 93.1% of the parents consider childhood vaccinations necessary, 51.6% consider it necessary because it protects against diseases, 13.8% of them do not have their children vaccinated in accordance with the routine vaccination schedule, 5.6% of them are vaccinated in the family health center. It was determined that he did not get the vaccine because he could not find it. A statistically significant difference was found between the parents' working status, education level, number of children, family structure, income status and social security, and the total score averages of SDL. The mean SCD total score for all parents was 48.73±13.18; Vaccine Benefit and Protective Value sub-dimension 13.15±6.38; Anti-vaccine sub-dimension 15.14±4.62; Solutions for not getting vaccinated sub-dimension 11.47±4.29; The mean score of the Legitimation of Vaccination Hesitancy sub-dimension was found to be 8.95±2.88. Conclusion: It is recommended that parents' concerns about vaccine hesitancy and anti-vaccination, side effects, safety, efficacy and necessity of vaccine should be eliminated and health professionals should address this issue. |
Keywords
- 1. Betsc C, Schmid P, Korn L, Steinmeyer L, Heinemeier D, Eitze S, Küpke NR, Böhm, R.Psychological antecedents of vaccination: Definitions, measurement, and interventions.Bundesgesund heits blatt, Gesund heits for schung, Gesund heits schutz. 2019;62(4):400-409. doi: 10.1007/s00103-019-02900-6.
- 2. World Health Organization (WHO). Immunization, Vaccines and Biologicals. Erişim Tarihi05.02.2020. Available from: https://www.who.int/immunization/programmes_systems/vaccine_hesitancy/e n.
- 3. Gür E. Vaccine hesitancy-Vaccine refusal. Türk Pediatri Ars. 2019;54(1):1-2. doi: 10.14744/TurkPediatriArs.2019.79990.
- 4. T.C. Sağlık Bakanlığı 2018. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2018 Haber Bülteni. Erişim Tarihi:04.10.2021. Erişim Adresi: https://sbsgm.saglik.gov.tr/TR,57543/saglik-istatistikleri-yilligi- 2018-haberbulteni.html.
- 5. Bloom DE, Canning D, Weston M. (2017). The value of vaccination. In Fighting the Diseases of Poverty. Londra: Routledge;2017. p. 214-238.
- 6. Gülcü S, Arslan S. Çocuklarda aşı uygulamaları: Güncel bir gözden geçirme. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2018;8(1):34-43.
- 7. T.C. Sağlık Bakanlığı, (2009). Genişletilmiş Bağışıklama Programı Genelgesi. Erişim tarihi:08.09.2021. Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,11137/genisletilmis-bagisiklama- programi-genelgesi 2009.html.
- 8. World Health Organization (WHO) 2017. Immunization country profile. Erişim Tarihi05.02.2020. Erişim adresi: https://data.unicef.org/resources/immunization-country-profiles/.
- 9. World Health Organization (WHO) 2019. Immunization coverage. Erişim Tarihi05.02.2020.Erişim adresi: https://www.who.int/en/news-room/factsheets/detail/immunization- coverage.
- 10. Bozkurt HB. Aşı reddine genel bir bakış ve literatürün gözden geçirilmesi. Kafkas Journal of Medical Sciences. 2018;8(1):71-76.doi: 10.5505/kjms.2018.12754.
- 11. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). 2015. Vaccinationmotivating hesistant populations Europe literature review. Erişim Tarihi: 10.10.2021. Erişim Adresi: https://ecdc.europa.eu.
- 12. Aygün E, Tortop HS. Ebeveynlerin aşı tereddüt düzeylerinin ve karşıtlık nedenlerinin incelenmesi. Güncel Pediatri. 2020;18(3):300-316.doi:10.32941/pediatri.841404.
- 13. Ünsal Hİ. Aile sağlığı merkezlerine başvuran ebeveynlerde çocukluk çağı aşı reddinedenleri [Tıpta Uzmanlık tezi]. Diyarbakır: Dicle Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı; 2020.
- 14. Kılınçarslan, M.G., Sarıgül, B., Toraman, Ç., Şahin, E.M. (2020). Development of validand reliable Scale of Vaccine Hesitancy in Turkish language. Konuralp Medical Journal. 2020;12(3):420-429. doi: 10.18521/ktd.693711.
- 15. Kardaş Özdemir F, Aşut G. Sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin çocukluk çağıaşılarına yönelik bilgi ve tutumlarının belirlenmesi. YOBU Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2021;2(2):58-69.
- 16. Hazır E. 0-24 Aylık bebek/çocukların ebeveynlerinin aşı fed sıklığı ve nedenleri. [YüksekLisans tezi]. İstanbul: Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı;2018.
- 17. Al-Saeed G, Rizk T, Mudawi K, Al-Ramadina BA, Al-Saeed. Ġ. Vaccine hesitancyPrevalence and correlates in Riyadh, Saudi Arabia. Acta Scientific Paediatrics. 2018;1(1):05-18. Giambı C, Fabıani M, D‘Ancona F, Ferrari L, Fiacchini D, Gallo T, et al. Parenteral vaccinehesitancy in Italy- Results form a National Survey. Vaccine. 2018;36:779-787. doi: https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2017.12.074.
- 19. Larson HJ, de Figueiredo A, Xiahong Z, Schulz WS, Verger P, Johnston IG, Cook AR,Jones NS. The State of Vaccine Confidence 2016: Global Insights through a 67-country Survey. E Bio Medicine, 2016;12:295-301. doi: https://doi.org/10.1016/j.ebiom.2016.08.042.
- 20. Yiğitalp G. Diyarbakır ilinde 0-12 aylık çocukların aşıya devamsızlık nedenleri. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2008;7(4):277-284.
- 21. Üzüm Ö, Eliaçık K, Örsdemir HH, Öncel EK. Ebeveynlerin aşı yaklaşımlarını etkileyenfaktörler: Bir eğitim araştırma hastanesine ilişkin değerlendirme. Cocuk Enfeksiyon Dergisi. 2019;13(3):144-149.
- 22. Bianco, A., Mascaro, V., Zucco, R., & Pavia, M. (2019). Parent perspectives on childhood vaccination: How to deal with vaccine hesitancy and refusal?. Vaccine, 37(7), 984-990.
- 23. Tagbo BN, Eke CB, Omotowo BI, Onwuasigwe CN, Onyeka EB, Mildred UO. Vaccinationcoverage and its determinants in children aged 11-23 months in an urban district of Nigeria. World Journal of Vaccines. 2014;4(04):175. doi: 10.4236/wjv.2014.44020.
- 24. Adisa OP, Akinleye CA, Obafisile CI, Oke OS. Childhood immunization perception anduptake among mothers of under-five children attending immunization clinics in Osogbo, SouthWestern, Nigeria. Research Journal of Health Sciences. 2016;4(3):186-194. doi: 10.4314/rejhs.v4i3.2.
- 25. İlter H. (2020). Konya ilinde çocukluk çağı aşı reddi konusunda anne-baba görüşleri veaşılamayı etkileyen faktörler [Tıpta Uzmanlık tezi]. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Anabilim Dalı; 2020.
- 26. Özlem A. Çocukluk çağı aşılarında aşı reddine veya aşı tereddütüne yol açan sebeplerinaraştırılması [Tıpta Uzmanlık tezi]. Ankara: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı; 2020. Ankara.
- 27. Brown AL, Sperandio M, Turssi CP, Lehte RMA, Beton VF, Succi RM, Larson H,Napimoga MH. Vaccine confidence and hesitancy in Brazil. Cad. Saúde Pública. 2018;34(9):e00011618. doi: https://doi.org/10.1590/0102-311X00011618.
