Kolorektal Kanser Tanılı Yetişkinlerde Hastalık Algısının Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi: Tanımlayıcı Çalışma
Author :
Abstract
|
Özet: Amaç: Kolorektal kanser tanılı bireylerde hastalık algısının yaşam kalitesi üzerine etkisini belirlemektir. Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan çalışmanın evrenini 23.02.2022- 23.02.2023 tarihleri arasında bir eğitim araştırma hastanesi genel cerrahi servisinde tedavi gören 200 birey oluşturmuştur. Veriler Sosyo-demografik form, Kısa Hastalık Algısı Ölçeği ve Yaşam Kalitesi Endeksi Kanser Uyarlaması- III formları kullanılarak toplanmıştır. Analizde SPSS 26 programı, yüzdelik, frekans, Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testi, Pearson ve Speraman analizi kullanılmıştır. Bulgular: Kısa Hastalık Algısı Ölçeği puan ortalamasının 41,55±2,54, Total Yaşam Kalitesi Puanının ortalamasının 19,25±2,08 olduğu belirlendi. Sağlık ve Hareketlilik ve aile boyutunda Üniversite/Lisansüstü mezunlarının ilkokul, ortaokul ve lise mezunlarına göre istatistiksel anlamlı bulundu (p<0,05). Duygusal Hastalık Algısı boyutu ve Hastalık Algısı Puanında çalışma durumlarına göre anlamlı farklılık bulundu (p<0,05). Gelir durumuna göre Bilişsel Hastalık Algısı boyutu, Kısa Hastalık Algısı Ölçeği toplam Puanı, Sağlık ve Hareketlilik boyutu, Sosyal ve Ekonomi boyutu, Aile boyutu ve Total Yaşam Kalitesi Puanında anlamlı farklılık bulundu (p<0,05). Yaş ile Sosyal ve Ekonomi alt boyutu ve Total Yaşam Kalitesi Puanı ile arasında negatif yönde ilişkili olduğu belirlendi (p<0,05). Sonuç: Hastalık algısının yaşam kalitesini etkilemediği, sosyodemografik özelliklerin yaşam kalitesini etkilediği görüldü. Hemşirelerin bakım verirken yaşam kalitesini etkileyen sosyodemografik faktörleri göz önünde bulundurması önerilir.
|
Keywords
Abstract
|
Abstract: Aim: To determine the effect of disease perception on quality of life in individuals diagnosed with colorectal cancer. Methods: The population of the descriptive study consisted of 200 individuals who were treated in the general surgery service of a training and research hospital between 23.02.2022 and 23.02.2023. Data were collected using the Socio-demographic form, Brief Illness Perception Scale (SCAS) and Quality of Life Index Cancer Adaptation-III forms. SPSS 26 program, percentage, frequency, Mann Whitney U and Kruskal Wallis test, Pearson and Speraman analysis were used in the analysis. Results: It was determined that the mean SCAS score was 41.55±2.54, and the mean Total Quality of Life score was 19.25±2.08. In terms of Health and Mobility and family, it was found statistically significant for University/Graduate graduates compared to primary, secondary and high school graduates (p<0.05). A significant difference was found in the dimension of Emotional Illness Perception and Illness Perception Scores according to working status (p<0.05). Significant differences were found in Cognitive Illness Perception dimension, SCAS total score, Health and Mobility dimension, Social and Economy dimension, Family dimension and Total Quality of Life Score according to income status (p<0.05). It was determined that there was a negative correlation between age and Social and Economy sub-dimension and Total Quality of Life Score (p<0.05). Conclusion: It was observed that the perception of illness did not affect the quality of life, and sociodemographic characteristics affected the quality of life. It is recommended that nurses consider sociodemographic factors affecting quality of life while giving care. |
