Hemşirelik Biliminde Ahlaki Cesaretin Yeri

Author :  

Year-Number: 2022-1
Yayımlanma Tarihi: 2022-03-12 13:38:10.0
Language : Türkçe
Konu : Hemşirelik Esasları
Number of pages: 91-111
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Günümüzde yaşanan teknolojik gelişmeler, hemşirelerin bilimsel bilgiyi araştırabilme, yenilikçi yöntemler geliştirebilme, etik ilkelere bağlı kalarak hasta haklarını savunabilme gibi çağdaş hemşirelik rollerini yerine getirmesini gerekli kılmıştır. Hemşirelik mesleğinde değişen bu roller hemşirelerin daha sıklıkla etik ve ahlaki olmayan uygulamalar ile karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır. Bu nedenle günümüzde ahlaki uygulamaların temel unsuru olarak açıklanan “ahlaki cesaret” kavramı üzerinde durulmaya başlanmıştır. Ahlaki cesaret kavramı ile ilgili farklı tanımlar yapılmış olmakla birlikte bireyin çalışma ortamında aşağılama, ret, alay, işsizlik ve sosyal durum kaybı yaşayacağını bilmesine rağmen doğru olanı savunması ve yapmasıdır. Hemşirelik mesleği açısından ahlaki cesaret kavramı değerlendirildiğinde ise; hemşirelerin etik ve ahlaki sorunlar karşısında ya da kendi değerleri ile çelişecek durumlarla karşı karşıya kaldıklarında mesleki açıdan doğru olanı yapma, değerlere uygun olarak doğru olana karar verebilme ve bunu uygulayabilme eylemi olarak ifade edilmektedir. Hemşireler bu eylemi yerine getirirken mesleki bilgi ve becerilerini kullanabilmeleri ve mesleki etik yükümlülüklerini yerine getirmeleri oldukça önemlidir. Hemşirelerde ahlaki cesaretin gelişmesi ile klinik alanda karşılaşılan etik ikilemlere yönelik geniş bir bakış açısı geliştirebilmesi, aynı zamanda hasta savunuculuğu ve hasta güvenliğini sağlayabilmesi açısından da önemli bir yere sahip olduğu düşünülmektedir.

Keywords

Abstract

Technological advancements experienced today require nurses to undertake contemporary nursing roles such as researching scientific knowledge, developing innovative methods, and defending patient rights by adhering to ethical principles. These changing roles in the nursing profession cause nurses to face ethical and unmoral practices more frequently. Therefore, the concept of "moral courage", which is explained as the basic element of moral practices today, has begun to be emphasized. Although different definitions have been made about the concept of moral courage, it is defined as defending and doing the right thing in spite of being aware of the adversities such as humiliation, rejection, mockery, unemployment and loss of social status in the working environment. When the concept of moral courage is evaluated in terms of the nursing profession, it is expressed as the action of nurses to do the right thing professionally, to decide what is right in accordance with the values, and to apply it when faced with unethical and immoral action or situations that will conflict with their own values. It is very important for nurses to use their professional knowledge and skills and fulfill their professional ethical obligations while performing this action. It is thought that the development of moral courage in nurses has an important place in terms of developing a broad perspective on ethical dilemmas encountered in the clinical field, as well as providing patient advocacy and patient safety.

Keywords


  • 1. Gallagher A. Moral distress and moral courage in everyday nursing practice. Online J Issues Nurs. 2011; 16(2): 1–7. Available from: https://ojin.nursingworld.org/MainMenuCategories/EthicsStandards/Resources/Coura ge-and-Distress/Moral-Distress-and-Courage-in-Everyday-Practice.html

  • 2. Okuroğlu GK, Bahçecik N, Alpar ŞE. Felsefe ve hemşirelik etiği. Kilikya Felsefe Dergisi. 2014; 1(1): 53-61. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kilikya/issue/19246/204478

  • 3. Dinç L. Bakım kavramı ve ahlaki boyutu. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2010; 17(2); 74-82. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/88519

  • 4. Numminen O, Repo H, Leino-Kilpi H. Moral courage in nursing: A concept analysis. Nursing Ethics. 2016; 24(8): 878-891. doi: 10.1177/0969733016634155

  • 5. Bayraktar D, Eşer İ. Hemşirelerin bakım odaklı hemşire-hasta etkileşimine yönelik tutum ve davranışları. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017; 20(3): 188-194. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/771762

  • 6. Çetin B, Eroğlu N. Hemşirelik bakımında yenilikçi teknolojiler. Acta Medica Nicomedia. 2020; 3(3): 120-126. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/actamednicomedia/issue/57588/736099

  • 7. Baksi A, Sürücü HA, Kurt G. Hemşirelerin bireysel yenilikçilik davranışları ve bu davranışları etkileyen faktörlerin incelenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020; (2): 310-315. doi: 10.31067/0.2020.269

  • 8. Gedük E. Hemşirelik mesleğinin gelişen rolleri. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018; 5(2): 253-258. doi: 10.17681/hsp.358458

  • 9. Murray JS. Moral courage in healthcare: Acting ethically even in the presence of risk. Online Journal of Issues in Nursing. 2010; 15(3): 1-8. doi: 10.3912/OJIN.Vol15No03Man02

  • 10. Miller R. Moral courage: Definition and development. Ethics Resource Center. 2005; 1-26. Available from: https://emotionalcompetency.com/papers/Moral_Courage_Definition_and_Developme nt.pdf

  • 11. Çiftçi N. Kohlberg'in bilişsel ahlak gelişimi teorisi: Ahlak ve demokrasi eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi. 2003; 1(1): 43-77. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/issue/29200/312608

  • 12. Çoban Gİ, Türer S. Ahlâki gelişim ve hemşirelik. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2014; 3(3): 948-958. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/23832/253888

  • 13. Özlem D. Etiğin konumu ve temel problemleri. Özkan K, editör. Etik-ahlak felsefesi. İstanbul: Notos Kitap Yayınevi; 2010.

  • 14. Yıldırım G, Kadıoğlu S. Etik ve tıp etiği temel kavramları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2007; 29(2): 7-12. Available from: http://eskidergi.cumhuriyet.edu.tr/makale/1569.pdf

  • 15. Aktaş K. Etik-ahlâk ilişkisi ve etiğin gelişim süreci. Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2014; 1(2): 22-32. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/uysad/issue/37702/164187

  • 16. Yılmaz M. Platon'un felsefesinde bir erdem olarak cesaret. Kutadgubilig: Felsefe Bilim Araştırmaları. 2012; 22: 223-228. Available from: https://3b971918655b9e9c26b5965ddf116d4609dd529e.vetisonline.com/makale/TVR NM09ESTNOdz09/platon-un-felsefesinde-bir-erdem-olarak-cesaret

  • 17. Lachman VD. Moral courage: A virtue in need of development? MedSurg Nursing. 2007; 16(2): 131-133. Available from: https://www.semanticscholar.org/paper/Moralcourage%3A-a-virtue-in-need-of-developmentLachman/542bd53fbef43f38a28cedd3668e1115d4fe3fb1

  • 18. Lindh IB, Barbosa da Silva A, Berg A, Severinsson E. Courage and nursing practice: a theoretical analysis. Nursing Ethics. 2010; 17(5): 551-565. doi: 10.1177/0969733010369475

  • 19. Iseminger K. Overview and summary: Moral courage amid moral distress: strategies for action. Online J Issues Nurs. 2010; 15(3). doi: 10.3912/OJIN.Vol15No03ManOS

  • 20. Yıldırım G, Özden D, Karagözoğlu Ş. Ahlaki sıkıntı: Türkiye’de sağlık alanında gündeme gelmeyen bir boyut. Cumhuriyet Medical Journal. 2013; 35(2), 318-325. doi: 10.7197/1305-0028.2178

  • 21. Savel RH, Munro CL. Moral distress, moral courage. American Journal of Critical Care. 2015; 24 (4): 276-278. doi: 10.4037/ajcc2015738.

  • 22. Kovancı MS, Hiçdurmaz D. Ahlaki cesaret: Tanımı, ahlaki sıkıntı ve ahlaki duyarlılık ile ilişkisi ve geliştirilmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2021; 11(1): 96-102. doi: https://dx.doi.org/10.33631/duzcesbed.683548

  • 23. Cerit B, Öztürk E. Yoğun bakım hemşirelerinin ahlaki duyarlılığı ile etik karar verebilme düzeyi arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2021; 14(2): 116-123. doi.org/10.46483/deuhfed.763525

  • 24. Escolar-Chua R.L. Moral sensitivity, moral distress, and moral courage among baccalaureate Filipino nursing students. Nursing Ethics. 2018; 25(4): 458-469. doi.org/10.1177/0969733016654317

  • 25. Hawkins SF, Morse J. The praxis of courage as a foundation for care. Journal of Nursing Scholarship. 2014; 46(4): 263-270. doi: 10.1111/jnu.12077

  • 26. Spence D. Advancing nursing practice through postgraduate education (part two). Nursing Praxis in New Zealand. 2004; 20(3): 21–30. Available from: https://www.researchgate.net/publication/286786437_Advancing_nursing_practice_th rough_postgraduate_education_part_one

  • 27. LaSala CA, Bjarnason D. Creating workplace environments that support moral courage. The Online Journal of Issues in Nursing. 2010; 15(3): 1-8. Available from: ge-and-Distress/Workplace-Environments-and-Moral-Courage.html

  • 28. Thorup CB, Rundqvist E, Roberts C, Delmar C. Care as a matter of courage: Vulnerability, suffering and ethical formation in nursing care. Scandinavian Journal of Caring Sciences. 2012; 26(3): 427-435. doi: 10.1111/j.1471-6712.2011.00944.x

  • 29. Edmonson C. Moral courage and the nurse leader. The Online Journal of Issues in Nursing. 2010; 15 (3). doi: 10.3912/OJIN.Vol15No03Man05

  • 30. Lachman VD. Strategies necessary for moral courage. Online Journal of Issues in Nursing. 2010; 15(3): 1-10. Available from: ge-and-Distress/Strategies-and-Moral-Courage.html

  • 31. Rakhshan M, Mousazadeh N, Hakimi H, Hosseini FA. Iranian nurses’ views on barriers to moral courage in practice: A qualitative descriptive study. BMC Nursing. 2021; 20(1): 1-9. doi.org/10.1186/s12912-021-00728-7

  • 32. Lachman VD. Moral courage in action: Case studies. MedSurg Nursing Journal. 2007; 15(4): 275-277. Available from: https://www.semanticscholar.org/paper/Moralcourage-in-action%3A-case-studies.Lachman/b972c760c2ab7b06078794acf749f33b5317464d

  • 33. Akbaş M, Tuncer İ. Lisans düzeyindeki hemşirelik okullarında etik eğitiminin durumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2014; 7(3): 206-211. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46807/586976

  • 34. Aykan EB, Fidancı BE, Yıldız D. Hemşirelik öğrencilerinde ahlaki olgunluk ve etik duyarlılığın değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi. 2019; 1(2), 84-91. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/787960

  • 35. Özsoy S, Dönmez R. Hemşirelik mesleğinin ilk etik kodları: Geçmişten günümüze hemşirelik andı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017; 33(1): 111-122. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/egehemsire/issue/49327/630064

  • 36. Bölüktaş RP, Özer Z, Yıldırım D. Uluslararası Hemşirelik And’ının mesleki değerler açısından incelenmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 6(13): 83-98. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/izusbd/issue/60833/898849

  • 37. Epstein B, Turner M. The nursing code of ethics: Its value, its history. The Online Journal of Issues in Nursing. 2015; 20(2): 1-10. Available from: https://portal.savonia.fi/amk/sites/default/files/pdf/eng/savoniauas_nursing_article_for _preliminarytask_2020.pdf

  • 38. Hunt F. Nursing ethics and moral courage in nursing practice. J Nurs Res Pract. 2020; 4(3): 1-2. Available from: https://m.ztcbaoan.com/scholarly-articles/nursing-ethicsand-moral-courage-in-nursing-practice.pdf

  • 39. Gençöz T. Kaygı bozukluklarının tedavisinde kognitif yeniden yapılandırma tekniğinin kullanılması. Kriz Dergisi. 2001; (9): 23-28. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/595786

  • 40. Robson Jr JP, Troutman-Jordan MA. Concept analysis of cognitive reframing. Journal of Theory Construction & Testing. 2014; 18(2): 55-59. Available from: https://970e22ceb1309b85a3bb416ee262012c4031f684ebscohost.vetisonline.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?vid=1&sid=21e9c160-684b45db-ad35-909cea736a0e%40redis

  • 41. Yılmaz M. Nefroloji hemşireliği ve duygusal zekâ. Nefroloji Hemşireliği Dergisi. 2015; 10(2): 13-18. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/292253

  • 42. Sabancıoğulları S, Doğan S. Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 15(4): 275-282. Available from:

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics