Author :
DOI : 10.29228/llnursing.48881
Year-Number: 2021-1
Yayımlanma Tarihi: 2021-04-05 13:56:55.0
Language : Türkçe
Konu : Hemşirelik
Abstract
Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilen; covid-19 hastalığı evrensel bir tehdit haline gelmiş ve güncel verilere göre; 1 milyon 940 bin 352 kişinin ölümüne sebep olmuştur. Salgından dolayı gün geçtikçe vefat sayısının artması ve net bir tedavinin bulunmayışı bireylerde endişeleri arttırmakta alternatif uygulamalara yönlenmelerine neden olmaktadır. Covid-19 pandemi sürecinde tedavi ve korunma yöntemlerinin yetersizliği nedeniyle çocuklarını korumak için anneler de alternatif yöntemleri kullanmaya başlamıştır. Ancak, ATY kullanımı uzmanlık gerektiren özenli bir uygulamadır. Bu derleme pandemi sürecinde çocuklarda kullanılan alternatif tıp yöntemlerini sunmak ve hemşirelerin alternatif tıp uygulamalarındaki rolünü açıklamak amacıyla yazılmıştır.
Keywords
Abstract
Declared as a pandemic by the World Health Organization; covid-19 disease has become a universal threat and according to current data; It caused the death of 1 milyon 940 bin 352 million 416 thousand 352 people. The increase in the number of deaths day by day due to the epidemic and the lack of a clear treatment increases the anxiety in individuals and causes them to turn to alternative practices. During the covid-19 pandemic process, mothers started to use alternative methods to protect their children due to the inadequacy of treatment and protection methods. However, the use of ATY is a painstaking practice that requires expertise. This review was written to investigate alternative medicine methods used in children during the pandemic process and to explain the role of nurses in alternative medicine practices.
Keywords
- 1. Şekeroğlu N, Gezici S. Koronavirüs Pandemisi ve Türkiye’nin Bazı Şifalı Bitkileri. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences. 2020;25(19):163-182. doi:10.21673/anadoluklin.724210.
- 2. Li G, Fan Y, Lai Y, Han T, Li Z, Zhou P, et al. Coronavirus. infections and immune responses. J Med Virol. 2020;92(4):424-432. doi:10.1002/jmv.25685.
- 3. Sarman A, Tuncay S, Sarman E. Revıew of early stage effects of coronavırus dısease 2019 (Covıd-19) in pediatric patients. Journal of Pre-Hospital. 2020;5(2):79-98. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hod/issue/54345/732208
- 4. WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. (Access: 13.01.2021). Available from: https://covid19.who.int/
- 5. Uğuz M, Eşkut B. Covid 19 Enfeksiyon Tedavisi. Medical Research Reports. 2020;3(Suppl 1):S17-31. Available from: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1224034
- 6. Bozkaya ÖG, Akgün İ, Birgi E, Çinkoğlu, A, Gög K, Karadeniz D. Anne Babaların Çocuklarında Uyguladıkları Alternatif Tıp Yöntemleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2008;22(3):129 – 135. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/deutip/issue/4652/63437#article_cite
- 7. Uzun MB, Aykaç G, Özçelikay G. Bitkisel Ürünlerin Yanlış Kullanımı ve Zararları. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi; 2014;4(3):15. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/mutftd/issue/43171/523663
- 8. Arıca V , Arıca S , Tutanç M , Motor S , Motor V , Doğan M . Ada çayı yağının ağızdan kullanımına bağlı süt çocuğunda konvülziyon. Türk Pediatri Arşivi. 2012;47(1). doi:10.4274/tpa.1170
- 9. Gündüz S, Kara S, Yüksel Ç, Yılmaz A. Acı Elma Yağının Yanlış Kullanımına Bağlı Dört Zehirlenme Vakası. Dicle Tıp Dergisi. 2016;43(2):364-366. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/dicletip/issue/41406/500527.
- 10. Babich O, Sukhikh S, Prosekov A, Asyakina L, Ivanova S. Medicinal Plants to Strengthen Immunity during a Pandemic. Pharmaceuticals (Basel, Switzerland). 2010;13(10):313. Available from: https://doi.org/10.3390/ph13100313
- 11. Pars H. COVID-19 Pandemisinde Çocuklar Ve Pediatri Hemşiresinin Rolleri. Huhemfad- Johufon. 2020;7(Özel sayı):66-75. doi:10.31125/hunhemsire.776493
- 12. Zheng F, Liao C, Fan QH, Chen HB, Zhao XG, Xie ZG, et al. Çin, Hubei'de coronavirüs hastalığı 2019 olan çocukların klinik özellikleri. Güncel Tıp Bilimi. 2020;40(2):275280. Available from: https://doi.org/10.1007/s11596-020-2172-6
- 13. Sarı Yanartaş M, Hançerli Törün S. Covid-19 ve çocuk. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi. 2020;Cilt 3:40-48. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sabiad/issue/54344/738104
- 14. Kammoun R, Masmoudi, K. Paediatric aspects of COVID-19: An update. Respiratory medicine and research; 2020;78:100765. https://doi.org/10.1016/j.resmer.2020.100765.
- 15. Dong Y, Mo X, Hu Y, Qi X, Jiang F, Jiang Z, et al. Epidemiology of covid-19 among children in china. pediatrics. 2020;145(6):e20200702. doi:10.1542/peds.2020-0702.
- 16. Gray DJ, Kurscheid J, Mationg M, Williams GM, Gordon C, Kelly M. Health-education to prevent covid-19 in school children: a call to action. Infectious Diseases of Poverty. 2020;9:81. Available from: https://doi.org/10.1186/s40249-020-00695-2
- 17. Qiu H, Wu J, Hong L, Luo Y, Song Q, Chen D. Clinical and epidemiological features of 36 children with coronavirus disease 2019 (COVID-19) in Zhejiang, China: an observational cohort study. The Lancet. Infectious diseases. 2020;20(6):689–696. Available from: https://doi.org/10.1016/S1473-3099(20)30198-5
- 18. CDC COVID-19 Response Team. Coronavirus Disease 2019 in Children - United States. MMWR. Morbidity and mortality weekly report. 2020;69(14):422–426. Available from: https://doi.org/10.15585/mmwr.mm6914e4.
- 19. Dorai AA. Wound care with traditional, complementary and alternative medicine. Indian journal of plastic surgery : official publication of the Association of Plastic Surgeons of India. 2012;45(2):418–424. Available from: https://doi.org/10.4103/0970-0358.101331
- 20. WHO global report on traditional and complementary medicine 2019. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/978924151536
- 21. Mollahalı̇loğlu S, Uğurlu F, Kalaycı M, Öztaş D. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarında Yeni Dönem. Ankara Medical Journal. 2015;15(2). doi: 10.17098/amj.44789.
- 22. Astin JA. Why patients use alternative medicine: results of a national study. JAMA. 1998;279(19):1548-53. doi: 10.1001/jama.279.19.1548.
- 23. Chambliss LR. Alternative and complementary medicine: an overview. Clin Obstet Gynecol. 2001;44(4):640-52. doi: 10.1097/00003081-200112000-00004.
- 25. Sancaklı Ö, Tuncel T, Özdoğru E. Allerjik Rinitli Çocuklarda Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Kullanımının Araştırılması. Asthma Allergy Immunol. 2018;16:11-16. doi: 10.21911/aai.375
- 26. Tuncel T, Şen V, Kelekçi S, Karabel M, Şahin C, Uluca Ü, ve ark., Use of complementary and alternative medicine in children who have no chronic disease. Türk Pediatri Arşivi. 2014;49(2):148–153. https://doi.org/10.5152/tpa.2014.1498
- 27. Bilgiç A, Cöngöloğlu A. Otizm spektrum bozukluklarında biyolojik temelli tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamaları. Turk J Child Adolesc Ment Health. 2009;16(3):153-164. EISSN:2687-3532.
- 28. Sewitch MJ, Rajput Y. A literature review of complementary and alternative medicine use by colorectal cancer patients. Complement Ther Clin Pract. 2010;16(1):52-56. doi: 10.1016/j.ctcp.2009.10.001.
- 29. Bulduklu Y. Hedef Kitle Bağlamında Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp Uygulamaları. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2016;(37):607-627. doi:10.21563/sutad.187051
- 30. Atılgan E, Tarakcı D, Polat B, Algun ZC. Sağlıklı kadınlarda Yoga temelli egzersizlerin esneklik, yaşam kalitesi, fiziksel aktivite ve depresyon üzerine etkilerinin araştırılması. Journal of Exercise Therapy and Rehabilitation. 2015;2(2):41-46. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/210325
- 31. Akgül Gök F, Arslan Özdemir E. Sosyal Hizmet Uygulamalarında Beden-Zihin-Ruh (Tin) Müdahaleleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 2020;9(1):398-416. Available from : http://www.itobiad.com/tr/issue/53155/661680
- 32. Kayış Topaloğlu H, Topaloğlu U. Gastrointestinal Sistem Hastalıklarında Hipnoz. Journal of Anatolian Medical Research. 2020;5(1):25-28. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/jamer/issue/53529/673850
- 33. Davidson RJ, Kabat Zinn J, Schumacher J, Rosenkranz M, Muller D, Santorelli SF, et al. Alterations in brain and immune function produced by mindfulness meditation. Psychosom Med. 2003;65(4):564-570. doi: 10.1097/01.psy.0000077505.67574.e3.
- 34. Astin JA. Stress reduction through mindfulness meditation. Effects on psychological symptomatology, sense of control, and spiritual experiences. Psychother Psychosom. 1997;66(2):97-106. doi: 10.1159/000289116.
- 35. Topçu İ, Dişsiz M. Doğum Eyleminde Kullanılan Manipülatif ve Beden Temelli Tamamlayıcı-Alternatif Yöntemler. Hemşirelik Bilimi Dergisi. 2018;1(2):33–37. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/hbd/issue/40075/458002
- 36. Kanat T . Aromaterapi. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research. 2019;3:67- 73. doi: 10.34084/bshr.548407
- 37. Asif M, Saleem M, Saadullah M, Yaseen HS, Al Zarzour R. Covid-19 and therapy with essential oils having antiviral, anti-inflammatory, and immunomodulatory properties. Inflammopharmacology. 2020;28(5):1153-1161. doi: 10.1007/s10787-020-00744-0.
- 38. Kaya E, Altınbilek T. Osteopati Yaklaşımı; Bel Ve Boyun Ağrılarında Yeri. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research. GETAT. 2019;(özel sayı):85-90 . doi: 10.34084/bshr.550371
- 39. Erdoğan Z, Çınar S. Reiki: Eski Bir İyileştirme Sanatı-Modern Hemşirelik Uygulaması . Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi. 2011;(2):86-91. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kaftbd/issue/35416/393496
- 40. Ay S, Tur B, Evcı̇k D. Kas İskelet Sistemi Hastalıklarında Sık Uygulanan Geleneksel Ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları . Kocatepe Tıp Dergisi. 2019;20(3):147-156. Available from: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kocatepetip/issue/47249/595094
- 41. Akın Korkan E, Uyar M. Ağrı Kontrolünde Kanıt Temelli Yaklaşım: Refleksoloji. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri. 2014;5(1):9-14. Available from: http://acibadem.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_AUD_220.pdf
- 42. Embong NH, Soh YC, Ming LC, Wong TW. Perspectives on reflexology: A qualitative approach. J Tradit Complement Med. 2016;7(3):327-331. doi: 10.1016/j.jtcme.2016.08.008.
- 43. Nilashi M, Samad S, Yusuf S, Akbari E. Can complementary and alternative medicines be beneficial in the treatment of COVID-19 through improving immune system function?. Journal of infection and public health. 2020;13(6):893–896. Available from: https://doi.org/10.1016/j.jiph.2020.05.009.
- 44. Mathew D, Hsu WL. Antiviral potential of curcumin. Journal of Functional Foods; 2018;40:692–699. Available from: https://doi.org/10.1016/j.jff.2017.12.017
- 45. Ang L, Lee HW, Kim A, Lee JA, Zhang J, Lee MS. Herbal medicine for treatment of children diagnosed with COVID-19: A review of guidelines. Complement Ther Clin Pract. 2020;39:101174. doi: 10.1016/j.ctcp.2020.101174.
- 46. Oh YC, Jeong YH, Kim T, Cho WK, Ma JY. Anti-inflammatory effect of Artemisiae annuae herba in lipopolysaccharide-stimulated RAW 264.7 Cells. Pharmacognosy magazine. 2014;10(Suppl 3):S588–S595. Available from: https://doi.org/10.4103/09731296.139793.
- 47. Işık M, Can R. Bir Grup Hemşirelik Öğrencisinin COVID-19 Riskine Yönelik Koruyucu, Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2021;11(1):94-103. doi:10.31020/mutftd.790805.
- 48. Taşçı S. Kültürlerarası Hemşirelik ve Tamamlayıcı-Alternatif Tedavi. Türkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics. 2015;1(3):34-40. Available from: https://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-kulturlerarasi-hemsirelik-ve-tamamlayici- alternatif-tedavi-74956.html#tpl_login
- 49. Aktaş B. Hemşirelik Öğrencilerinin Bütüncül Tamamlayıcı ve Alternatif Tıbba Karşı Tutumları. JAREN. 2017;3(2):55-59. doi: 10.5222/jaren.2017.055
- 50. Altınbaş Y, İster ED. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Tamamlayıcı Ve Alternatif Tedaviler Hakkındaki Görüş, Bilgi Ve Uygulamaları. SAUHSD. 2019;2(1):47-60. Available from: https://www.researchgate.net/publication/333263217
- 51. Yayan E, Suna Dağ Y. İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi. 2019;7(2):147-156. doi: 10.33715/inonusaglik.579960
- 52. Lafçı D, Kaşıkçı MK. Yataklı sağlık kuruluşunda görev yapan sağlık personellerinin tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerini bilme ve kullanma durumları. Gümüşhane University Journal of Health Sciences. 2014;3(4):1-18. Available from: http://dergipark.gov.tr/download/ article-file/220120
- 53. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği. T.C. Resmi Gazete; 2014:No. 29158. Available from: http://www. resmigazete.gov.tr/ eskiler/2014/10/20141027-3.html.
- 54. Herdman EA. Tamamlayıcı ve alternatif tıp ile hemşirelik. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2007;4(2):2-3. Available from: https://www.journalagent.com/kuhead/pdfs/KUHEAD_4_2_2_3.pdf
